Mua bán Bitcoin ở Việt Nam có hợp pháp không?

Thị trường tiền điện tử (crypto) đang ngày càng phát triển mạnh mẽ trên toàn cầu, trong đó Bitcoin vẫn là đồng tiền kỹ thuật số có giá trị và ảnh hưởng lớn nhất. Tuy nhiên, tại Việt Nam, câu hỏi được nhiều người quan tâm nhất là: “Mua bán Bitcoin ở Việt Nam có hợp pháp không?”

Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bản chất của Bitcoin, khung pháp lý hiện hành tại Việt Nam, cũng như những rủi ro – cơ hội mà nhà đầu tư cần cân nhắc trước khi tham gia vào thị trường này.

MỤC LỤC BÀI VIẾT

Bitcoin là gì? Vì sao lại được gọi là “tiền ảo”?

Theo định nghĩa của Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB), Bitcoin được xếp vào nhóm tiền ảo (virtual currency) – một loại tiền kỹ thuật số không có sự quản lý tập trung, được phát hành bởi các nhà phát triển phần mềm, hoạt động dựa trên cộng đồng người sử dụng.

Nói một cách dễ hiểu, Bitcoin không phải tiền do chính phủ phát hành, cũng không được bảo chứng bởi bất kỳ ngân hàng trung ương nào. Giá trị của Bitcoin hình thành hoàn toàn dựa trên niềm tin và nhu cầu giao dịch trong cộng đồng người dùng toàn cầu.

Bitcoin được tạo ra vào năm 2009 bởi một cá nhân (hoặc nhóm người) có bí danh Satoshi Nakamoto, nhằm mục tiêu xây dựng một hệ thống tài chính phi tập trung, nơi người dùng có thể giao dịch trực tiếp với nhau mà không cần trung gian như ngân hàng.

Bitcoin hoạt động như thế nào?

Bitcoin vận hành trên nền tảng công nghệ Blockchain – được ví như một “cuốn sổ cái kỹ thuật số” ghi lại toàn bộ các giao dịch đã từng diễn ra trong mạng lưới.

Điểm đặc biệt của Blockchain là tính minh bạch và bất biến: mọi giao dịch đều được xác thực bởi hàng nghìn máy tính (nodes) trên toàn cầu, gần như không thể sửa đổi hoặc làm giả.

Khi bạn gửi Bitcoin cho ai đó:

Giao dịch được phát đi toàn mạng lưới.
Hệ thống máy tính xác thực giao dịch thông qua cơ chế đồng thuận.
Khi giao dịch hợp lệ, nó được ghi vào “khối” mới của chuỗi Blockchain.

Nhờ vậy, Bitcoin có thể vận hành an toàn mà không cần ngân hàng trung gian, giúp giảm chi phí và tăng tốc độ giao dịch xuyên biên giới.

Mua bán Bitcoin ở Việt Nam có hợp pháp không

Bitcoin có được xem là “tiền” theo pháp luật Việt Nam?

Theo Luật Ngân hàng Nhà nước 2010, Việt Nam chỉ công nhận đồng Việt Nam (VND) là đơn vị tiền tệ hợp pháp duy nhất.

Điều 16, 17 Luật Ngân hàng Nhà nước 2010 quy định: “Đơn vị tiền của Việt Nam là đồng Việt Nam, ký hiệu là VND.”
Điểm a Khoản 2 Điều 6 của cùng luật nêu rõ: “Ngoại tệ là đồng tiền của quốc gia khác hoặc Liên minh tiền tệ khác.”

Như vậy, Bitcoin không phải là đồng tiền hợp pháp, cũng không được coi là ngoại tệ hay đối tượng của ngoại hối, vì không thuộc về bất kỳ quốc gia nào.

Ngoài ra, Công văn số 5747/NHNN-PC năm 2017 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khẳng định:

“Tiền ảo nói chung và Bitcoin, Litecoin nói riêng không phải là tiền tệ và không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam.”

Điều này đồng nghĩa với việc Bitcoin không được sử dụng để thanh toán hàng hóa, dịch vụ tại Việt Nam.

Mua bán Bitcoin ở Việt Nam có hợp pháp không?

Đây là vấn đề được rất nhiều nhà đầu tư quan tâm.

Hiện nay, pháp luật Việt Nam chưa có văn bản nào công nhận hoặc cấp phép chính thức cho hoạt động kinh doanh Bitcoin, nhưng cũng chưa có quy định rõ ràng cấm việc mua bán, sở hữu Bitcoin.

Cụ thể:

Theo Quyết định 27/2018/QĐ-TTg, ngành nghề “kinh doanh Bitcoin” không nằm trong hệ thống ngành, nghề kinh tế Việt Nam.
Theo Điều 6 Luật Đầu tư 2020, Bitcoin không nằm trong danh mục ngành nghề bị cấm đầu tư.

Do đó, việc mua bán, đầu tư Bitcoin tại Việt Nam hiện nay không bị coi là hành vi vi phạm pháp luật, miễn là bạn không sử dụng Bitcoin làm phương tiện thanh toán.

Tuy nhiên, cần phân biệt rõ hai khía cạnh:

Hoạt động	Tình trạng pháp lý
Mua, bán, nắm giữ Bitcoin để đầu tư	Không bị cấm, chưa được công nhận chính thức
Sử dụng Bitcoin làm phương tiện thanh toán hàng hóa, dịch vụ	Bị cấm và có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu hình sự

Hình phạt khi sử dụng Bitcoin để thanh toán tại Việt Nam

Theo Nghị định 143/2021/NĐ-CP, hành vi phát hành, cung ứng hoặc sử dụng các phương tiện thanh toán không hợp pháp (bao gồm Bitcoin) có thể bị xử lý như sau:

Phạt hành chính:
- Mức phạt từ 50.000.000 đến 100.000.000 đồng đối với tổ chức, cá nhân vi phạm.
Truy cứu trách nhiệm hình sự:
- Theo Khoản 1 Điều 206 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017), nếu hành vi này gây thiệt hại tài sản từ 100 triệu đồng trở lên, người vi phạm có thể bị phạt tiền từ 50 triệu đến 300 triệu đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

Điều đó có nghĩa: đầu tư hoặc giao dịch Bitcoin để kiếm lời vẫn hợp pháp, nhưng dùng Bitcoin để thanh toán thay cho tiền Việt Nam là vi phạm pháp luật.

Thực trạng đầu tư Bitcoin tại Việt Nam

Dù pháp luật chưa công nhận chính thức, thị trường tiền điện tử tại Việt Nam vẫn phát triển rất mạnh mẽ. Theo báo cáo của Chainalysis năm 2024, Việt Nam nằm trong Top 3 quốc gia có tỷ lệ người dân sở hữu tiền mã hóa cao nhất thế giới.

Nguyên nhân là vì:

Rào cản pháp lý chưa quá khắt khe.
Tỷ lệ dân số trẻ, am hiểu công nghệ cao.
Mong muốn “làm giàu nhanh” từ những cơ hội mới.

Tuy nhiên, thị trường này vẫn tồn tại rất nhiều rủi ro:

Không có cơ chế pháp lý bảo vệ nhà đầu tư khi xảy ra tranh chấp.
Dễ bị lừa đảo qua các dự án “đa cấp ảo”, sàn giao dịch không minh bạch.
Giá Bitcoin biến động mạnh, có thể sụt giảm hàng chục phần trăm chỉ trong vài ngày.

Vì vậy, nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ kiến thức crypto trước khi tham gia, tránh rơi vào bẫy tài chính hoặc đầu tư cảm tính.

👉 Nếu bạn là người mới, hãy tham khảo bài viết hướng dẫn đầu tư crypto cho người mới để hiểu cách bắt đầu an toàn, chọn sàn uy tín và xây dựng chiến lược đầu tư hiệu quả.

Rủi ro pháp lý và khuyến nghị dành cho nhà đầu tư

Dưới góc độ pháp lý, Bitcoin ở Việt Nam hiện đang ở vùng “xám” – không được công nhận nhưng cũng chưa bị cấm hoàn toàn. Điều này mang đến cơ hội lẫn rủi ro song hành:

Rủi ro:

Nếu nhà đầu tư tham gia các sàn hoặc dự án không được cấp phép tại Việt Nam, có thể bị thiệt hại mà không được pháp luật bảo vệ.
Một số hình thức huy động vốn, cam kết lợi nhuận cao bằng Bitcoin có thể bị xem là lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Khi khung pháp lý thay đổi, việc nắm giữ và giao dịch Bitcoin có thể bị siết chặt hoặc đánh thuế.

Cơ hội:

Việt Nam đang trong quá trình nghiên cứu khung pháp lý cho tài sản số, có thể hợp pháp hóa một phần trong tương lai.
Việc hiểu sớm và đầu tư đúng cách giúp bạn đón đầu xu hướng tài chính số toàn cầu.

Khuyến nghị:

Không dùng Bitcoin để thanh toán hàng hóa, dịch vụ tại Việt Nam.
Chỉ đầu tư trên các sàn giao dịch quốc tế uy tín có bảo mật cao và chính sách minh bạch.
Quản lý vốn chặt chẽ, tránh “all-in” vào một loại coin duy nhất.
Theo dõi tin tức pháp lý và chính sách thuế về tài sản kỹ thuật số tại Việt Nam.

Đặc biệt, trong giai đoạn biến động mạnh của thị trường crypto, việc phân bổ vốn hợp lý là yếu tố sống còn để giảm rủi ro.

👉 Xem ngay chiến lược phân bổ vốn crypto 2025 để biết cách tối ưu danh mục đầu tư, cân bằng giữa lợi nhuận và an toàn.

Tương lai pháp lý của Bitcoin tại Việt Nam

Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam hiện đang nghiên cứu khung pháp lý cho tài sản kỹ thuật số, trong đó có Bitcoin và các loại tiền mã hóa khác.

Dự kiến trong những năm tới, Việt Nam có thể:

Ban hành cơ chế thí điểm (sandbox) cho các mô hình ứng dụng blockchain.
Quy định nghĩa vụ khai báo và nộp thuế đối với thu nhập từ đầu tư crypto.
Xây dựng hành lang pháp lý rõ ràng để quản lý rủi ro và ngăn chặn rửa tiền.

Điều này sẽ giúp hoạt động đầu tư Bitcoin trở nên minh bạch và an toàn hơn, đồng thời khuyến khích sự phát triển của công nghệ blockchain trong nền kinh tế số Việt Nam.

Kết luận

Tóm lại, mua bán Bitcoin ở Việt Nam hiện nay không vi phạm pháp luật, nhưng sử dụng Bitcoin làm phương tiện thanh toán là hành vi bị cấm.

Pháp luật Việt Nam vẫn đang trong quá trình nghiên cứu và hoàn thiện khung quản lý cho tài sản kỹ thuật số. Do đó, nếu bạn muốn tham gia thị trường crypto, hãy đầu tư một cách có kiến thức, hiểu rõ rủi ro và tuân thủ quy định hiện hành.

Đầu tư thông minh không chỉ là “mua coin rẻ – bán coin đắt”, mà còn là biết quản lý vốn, hiểu luật và bảo vệ chính mình trong môi trường tài chính phi tập trung.

Disclaimer: Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP ngày 9/9/2025 của Chính phủ, toàn bộ thông tin trên crypto118.com chỉ mang tính chất tham khảo, không phải là khuyến nghị tài chính hay tư vấn đầu tư. Chi tiết xem tại Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm pháp lý

hãy đến, cảm nhận, kết nối

Hãy khám phá sức mạnh của tri thức thực chiến từ chuyên gia của chúng tôi. Với các buổi tư vấn 1-1, bạn sẽ nhận được những lời khuyên được "đo ni đóng giày" riêng cho bạn, giúp bạn tiết kiệm thời gian, giảm thiểu rủi ro và tăng tốc thành công.

THẠC SỸ THOMAS VÕ

Hotline, zalo: 093.786.2331 THAM GIA CỘNG ĐỒNG ZALO KIẾN THỨC TRÊN TIKTOK FANPAGE 33S Capital Đăng ký nhận ưu đãi

THÀNH TỰU ĐẠT ĐƯỢC:

ĐỐI TÁC CHIẾN LƯỢC CỦA BITGET TẠI VIỆT NAM
Thạc sĩ tại Đại học KHXH&NV Hà Nội
Đầu tư phát triển CRYPTO từ 2016
14 năm kinh nghiệm trong ngành Du lịch
Đạt thành tích LÁ VÀNG của APLGO, LÀ GIẢI THƯỞNG DÀNH CHO NGƯỜI CÓ DOANH SỐ BÁN LỚN NHẤT TRONG 75 quốc gia trên thế giới có người dùng sản phẩm của APLGO
Cấp bậc Giám đốc Quốc gia và Vị trí Elite 16 tại APLGO. Xem thêm tại đây.